Sıvılarda Genleşme


Isıtılan bir sıvı, hacimce genleşir. Sobanın yanına konulan dolu şişedeki suyun ısınınca taşması, sıcak suyla dolu şişenin soğuyunca su seviyesinin düşmesi, sıvının genleştiğini gösterir. Ancak şişeden taşan su, şişeye oranla fazla genleşen su miktarı olduğu unutulmamalıdır. Hava sıcaklığı artınca termometrede cıva düzeyi yükselir. Bu olaylar sıvıların genleştiğini gösterir.


Sıvılar ısıtılırsa, sıvı moleküllerinin kinetik enerjileri de artar. Moleküllerin hareketleri hızlanır ve aralarındaki boşluklar artar. Isıtılan sıvı üç boyutlu genleşeceği için sıvının hacmi artar. Böylece sıvı genleşmiş olur. Genleşme sıvılar için ayırt edici bir özelliktir. Her sıvı için, sıvının özelliğine göre bir genleşme katsayısı vardır. Bir sıvının T1 °C sıcaklığındaki hacmi V0 olmak üzere, sıvının sıcaklığı T2 °C ta çıkarıldığında sıvının genleşme miktarı (DV)


DV = V0 x a x DT bağıntısıyla hesaplanır.


Bağıntıdaki DT = T2 – T1 sıcaklık değişimi, a hacimce genleşme katsayısıdır.


Eğer eşit hacim ve eşit sıcaklıktaki farklı sıvıların sıcaklıkları eşit miktar artırılırsa, farklı miktarlarda genleştikleri gözlenir. Çünkü sıvıların genleşme miktarları ilk hacimlerine, sıvının cinsine ve sıcaklık artışına bağlıdır.


Kap genleşmesi önemsiz ise, şekildeki K ve L kaplarında eşit hacimli aynı cins sıvıların sıcaklığı eşit miktar artırıldığında eşit miktar genleşir. Fakat genleşen sıvı K kabında S kesitli kısımda, L de ise 2S kesitli kısımda yükselir. Dolayısıyla L de h kadar yükselirse, K de 2h kadar yükselir.


Bazı sıvıların hacimce genleşme katsayıları tabloda verilmiştir.

Suyun Genleşmesi ve Büzülmesi

Su diğer sıvılardan farklı şekilde genleşir. +4 °C ta hacmi en küçük değerini alır. +4 °C tan itibaren hacmi artar ve 0 °C taki hacmi ile +8 °C taki hacmi eşit olur. Hacmin minimum olduğu +4 °C ta özgül kütlesi maksimum değerini alır. Özgül kütlesi büyük olan sıvı altta olduğu için, su birikintilerinin, göllerin ve denizlerin dip kısımlarındaki sıcaklık +4 °C civarındadır.


Buna göre, suyun hacim - sıcaklık ve özgül kütle - sıcaklık grafiği şekillerdeki gibi olur.

Sivilarda-Genlesme-1 Sivilarda-Genlesme-2 Sivilarda-Genlesme-3 Sivilarda-Genlesme-4

Sivilarda-Genlesme-6

Admin

Taglar: SıvılardaGenleşme

Isı - Sıcaklık ve Genleşme - İlginizi çekebilecek başlıklar
Gazlarda GenleÅŸme

Isıtılan gazlar genleşir. Gaz moleküllerinin kinetik enerjileri artar. Bu da gaz moleküllerinin arasındaki uzaklığın artmasına neden olur.

Basınç, Sıcaklık ve Hâl Değişimi Arasındaki İlişki

Bir madde belirli sıcaklık ve basınç değerlerinde aynı ortamda hem sıvı hem katı hâlde bulunabilir. Bununla birlikte bir madde belirli sıcaklık ve basınç değerlerinde aynı ortamda hem sıvı hem gaz hâlde de bulunabilir.

Fizikte İç Enerji

Bir maddenin taneciklerinin sahip olduğu tüm enerjilerinin toplamına iç enerji denir. İç enerjiye madde taneciklerinin öteleme, dönme ve titreşimden kaynaklanan kinetik enerji, moleküllerdeki potansiyel enerji ile moleküllerin birbiriyle etkile

Fizikte Isı Enerjisi

Sıcaklıkları farklı olan maddeler arasında alınıp verilen, diğer bir ifadeyle transfer edilen enerjiye ısı enerjisi denir. Isının bir maddeden diğerine aktarımına ısı alışverişi denir.



Sayfa Yorumları

Yorum Ekle





Mesaj / Bildirim Gönderin