Bunların ilk öncülü KUYUCU MURAT PAŞA hareketleridir. Paşa Anadolu’yu kan gölüne çevirerek bir süre için de olsa sükuneti sağlamıştır. GENÇ OSMAN döneminde de askeri çözüm çalışmaları devam etmiş, ancak başarılı olamadan öldürülmüştür. Sertlik metodu IV MURAT döneminde de devam etmiş Murat’ın karizması nedeniyle devlet toparlanmıştır. Koçi Bey risalesi ilk reform belgelerinden olarak bu dönemde yayınlanacaktır. Ancak IV MURAT’ın ölümüyle işler yeniden değişecektir.
Bu süreçte askeri yenileşme çalışmalarının yanında ilk defa ekonomik değişiklik projesi de ortaya atılmıştır. SADRAZAM TARHUNCU AHMET PAŞA ve KEMANKEŞ KARA MUSTAFAPAŞA gelir gider dengesizliğini kemer sıkma politikasıyla çözmeye kalkışınca idam edildiler.
Devleti kurtarma çalışmaları içinde önemle üzerinde durulması gereken bir aşamayı da KÖPRÜLÜ ailesi gerçekleştirmiştir. Sertlik sistemiyle askersel yöntemlerle devleti bir süre düzgün yönetmeye çalışmış olan bu aile KÖPRÜLÜ MEHMET, FAZIL AHMET,MERZİFONLU KARA MUSTAFA PAŞA gibi iyi sadrazamlarla devletin kötü gidişine bir süre dur demişler ancak geriden başka gelen olmayınca durum geriye dönmüştür.
18.YÜZYIL ISLAHAT ÇALIŞMALARI
18. yüzyıl ıslahat hareketleri daha önceki dönemde yapılanlara göre daha verimli ve geniş olmuştur. Bu hareketleri şu şekilde sıralayabiliriz.1) LALE DEVRİ ISLAHAT HAREKETLERİ
Avrupa devletleri ile daha yakın ilişki kuruldu. Fransa’ya elçi gönderildi. 1727 yılında matbaa Türkiye’ye getirildi. Yeniçerilerden bir itfaiye bölüğü kuruldu. Bilginlerden oluşan bir bilim heyeti oluşturuldu. İstanbul’da birçok eser meydana getirildi. PATRONA HALİL isyanıyla sona erdi.2) I MAHMUT DÖNEMİ ISLAHAT HAREKETLERİ
Askeri çalışmalar yapıldı bunlardan olmak üzere KONT DE BONNEVAL HUMBARACI AHMET PAŞA adıyla topçuluk ve humbaracılık alanında yenilik çalışmaları gerçekleştirdi.1. Mahmut döneminde orduya subay yetiştirmek üzere KARA MÜHENDİSHANESİ açıldı.
3) III. MUSTAFA DÖNEMİ ISLAHAT HAREKETLERİ
Ragıp Paşanın askeri ıslahat çalışmaları olmuştur. Bu dönemde Macar Baron Dö Tot topçu ocağını ıslah etmeye çalıştı. Bu dönemde kara mühendishanesinin yanına MÜHENDİSHANE -İ BAHRİ HÜMAYUN adıyla deniz mühendishanesi açıldı. Tersane yenilenmiştir.4) III. SELİM DÖNEMİ ISLAHAT HAREKETLERİ
III. SELİM döneminde de askeri ıslahatlara devam edilmiş I. Mahmut döneminde açılan kara mühendishanesi genişletilerek MÜHENDİSHANE İ BERRİ HÜMAYUN haline getirilmiştir.Askeri sistemde değişikliğe giderek NİZAM I CEDİD adıyla yeni bir askeri birlik oluşturdu. Bunun gelirini sağlamak üzere de İRAD I CEDİD adıyla bir hazine oluşturuldu.
Askeri değişiklikler yanında diplomasi alanında da ıslahatlar bu dönemde gerçekleştirildi. Paris, Viyana, Londra, Berlin gibi başlıca Avrupa başkentlerinde dış elçilikler kuruldu.
III. SELİM ıslahatları KABAKÇI MUSTAFA isyanı ile neticelenmiştir.
5) II. MAHMUD DÖNEMİ ISLAHAT HAREKETLERİ
II. Mahmut döneminde de önemli ıslahatlar askeri alanda gerçekleştirilmiştir. Nizam ı Cedid askeri ocağı yerine bu dönemde SEKBAN I CEDİD açıldı. Alemdar Mustafa Paşa öldürülünce bu ocak da kaldırılmış yerine EŞKİNCİ adıyla bir ocak kurulmuştur .Yeniçeriler bu ocaktan da kuşkulanmış ve sonunda ayaklanmışlar fakat bu sefer ayaklanmada başarılı olamamışlar sonucunda Yeniçeri ocağı kaldırılmıştır. Bu olaya Osmanlı tarihinde VAKAYI HAYRİYE 1826 yani hayırlı olay adı verilmiştir. Yeniçeri ocağı kaldırıldıktan sonra yerine ASAKİR İ MANSUREYİ MUHAMMEDİYE adıyla yeni bir askeri örgüt kurulmuştur.Askeri ıslahatlar yanında yönetsel düzenlemeler de gerçekleştirilmiştir. Bunlardan olmak üzere DİVAN sistemi kaldırılmış BAKANLAR KURULU sistemi getirilmiştir. BAŞVEKİL ve BAKANLAR hükümeti oluşturmuştur. İller merkeze bağlanmıştır.
Yine bu dönemin hemen başında Alemdar Mustafa Paşa’nın da baskısıyla SENED İ İTTİFAK ilan edildi bu Türk anayasacı gelişim tarihi için önemli bir nirengi noktasını oluşturacaktır.
DAR I ŞURAYI BAB I ALİ adıyla memurların yargılanacağı bir kurum oluşturulmuştur.
MÜSADERE usulü kaldırılmıştır.
Din ve vicdan özgürlüğü alanında ileri adımlar atılmıştır.
Askeri amaçlı da olsa ilk defa nüfus sayımı yapıldı.
Posta ve karantina servisleri kuruldu.
Kılık kıyafet alanında değişiklikler yapıldı memurlara fes giyme zorunluluğu getirildi. Devlet dairelerinde padişah portreleri asıldı. İlk defa sultan ülke gezisine çıktı yani halk ilk defa kendi gözleriyle sultanını gördü.
Eğitim alanında da çok büyük değişiklikler meydana geldi. Medreselerin yanında yeni okullar açıldı. İlköğretim zorunlu hale getirildi. Yüksek öğretime öğrenci yetiştirmek amacıyla RÜŞTİYE (Ortaokul) açıldı. Yine devlet memuru yetiştirmek amacıyla MEKTEB İ MAARİF İ ADLİYE kuruldu. MEKTEB İ HARBİYE (Harbokulu), MEKTEB İ TIBBİYE (Tık Fakültesi), MIZIKAYI HÜMAYUN (Bando Okulu) gibi yüksek okullar açıldı. Bu dönemde ilk defa Avrupa’ya öğrenci gönderildi.
Yine bu dönemde TAKVİM İ VEKAYI adıyla bir gazete çıkarıldı.
6) ABDÜLMECİD DÖNEMİ ISLAHAT HAREKETLERİ
Abdülmecit döneminde de ıslahat hareketleri devam etmiş ve bu dönem de anayasa tarihimiz açısından önemli bir gelişme gerçekleşmiş ve tarihe TANZİMAT I HAYRİYYE (1839) diye geçen Tanzimat Fermanı ilan edilmiştir. Bu ferman ile can mal ırz ve namus güvenlik altına giriyor, Vergi adaleti isteniyor, Askerlik bir esasa bağlanıyor, Mahkemeler yeniden düzenleniyordu. Bu ferman ile padişah cana ve mala el koyma hakkından vazgeçiyordu. Bu nedenle Anayasal devletin doğuşu açısından önemli bir adımı oluşturur.Abdülmecit döneminde yine anayasacı gelişim tarihimizin bir başka belgesi olan ISLAHAT FERMANI (1856) da ilan edilmiştir. Bu belgede din ve mezhep özgürlüğü güvence altına alınıyor, Hıristiyan ve Musevilere kaba davranılması yasaklanıyor, Gayri Müslimlerin de devlet memuru olmaları sağlanıyordu. Yine bu fermanla; İşkence dayak ve angaryanın kaldırılması,Vergilerin adalet içinde alınması, askerlik için nakdi bedelin kabul edilmesi, Hıristiyanların il meclislerine üye olması, yabancı uyrukluların mal sahibi olabilmesi, herkesin şirket ve ticari nitelikte kurumlar kurabilmesi sağlanmıştır.
2020-01-06 Admin Admin
Taglar: OsmanlıİmparatorluğunuKurtarmaÇalışmaları
| Osmanlının Son Dönemi Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar |
|---|
|
1. Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı Devletinin Durumu
Osmanlı Devleti dünyanın iki büyük gruba bölünmesinden oldukça fazla etkilenmiştir. İngiltere’ye dayalı yaşam politikası güden Osmanlı Devleti İngiltere’nin bu politikadan vazgeçmesi üzerine ister istemez Avrupa’da yeni bir güç o |
|
1. Dünya Savaşında Savaşılan Cepheler
Doğu Cephesi (Sarıkamış Hareketi). Güney Cephesi (Kanal Hareketi). Irak Filistin Cephesi. Çanakkale Cephesi. Ermeni Sorunu |
|
1917 Olayları Nedir?
1917 yılında gerçekleşen olaylar hem dünya tarihini hem de ulusal tarihimizi oldukça etkilemiştir. Bu olayları şu şekilde sıralayabiliriz: |
|
Fransız İhtilali ve Nedenleri
Rönesans ve Reform u gerçekleştiren Avrupa bilimsel alanda ileriye gitmiş, aynı zamanda kilise otoritesi kırılmaya başlamıştır. Skolastik düşünce dönemi sona ermiş aynı zamanda yeni bir ekonomik anlayış ortaya çıkmıştır. |
|
Osmanlı İmparatorluğunun Çöküş Nedenleri
Başlangıçta devletin kuruluşunda itici bir güç olarak kullanılmış olan din faktörü yorum farklılığı nedeniyle daha sonraları yıkılışta önemli bir etkiye sahip olmuştur. Özellikle ULEMA adıyla ortaya çıkan din adamları sınıfı |
Sayfa Yorumları