Kaza ve Kader Kavramları
Kader, Allah’ın (c.c), ezelden ebede kadar olmuş ve olacak her şeyin, her halini, zamanını ve mekanını, sıfatlarını ve özelliklerini ezeli ve ebedi ilmiyle bilip ona göre takdir etmesidir.Kaza ise, kaderde planlanan bir şeyin yaratılması, varlık sahasına çıkarılmasıdır
Ä°nsan Ä°radesi ve Kader
İnsan, irade sahibi, akıllı ve özgür bir varlıktır. Bu da onu yaptıklarından sorumlu tutar.İnsan, Allah’ın kendisine verdiği akıl nimetinin farkında olmalı ve kendisine ve çevresine zarar verecek davranışlardan kaçınmalıdır.
Şura suresinin 30. ayetinde, "Başınıza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizle işledikleriniz yüzündendir... " buyrularak insanın, yaptıklarının sonuçlarına katlanması gerektiği vurgulanmıştır.
Kaderle İlişkilendirilen Bazı Kavramlar
a) Ecel ve Ömürİnsanın doğumundan ölümüne kadar geçen zaman dilimine "ömür" denir. Bu vakti tamamlayan her varlığın yaşamının sona erdiği zamana "ecel" denir.
b) Hayır ve Şer
Hayır, Allah’ın emrettiği, razı olduğu ve sevdiği faydalı davranışlar anlamına gelir. Şer ise Allah’ın yasakladığı ve hoşnut olmadığı, kötü sonuçlar doğuran ve cezayı hak eden davranışlar anlamına gelir. Hayır da şer de insanın kendi iradesiyle işlediği eylemlerdir.
c) Afet
Dünyamız, Allah’ın belirlediği doğa kanunları üzerine varlığını devam ettirmektedir. İnsan, Allah’ın koyduğu bu düzeni bozduğunda doğal afetlerle karşılaşması kaçınılmazdır. Kader denip doğal afetlerin zararlarını azaltacak çalışmalar yapmamak din anlayışına, kader inancına terstir.
"Kur’an-ı Kerim’de bu konuda şöyle buyrulmaktadır: "İnsanların bizzat kendi işledikleri yüzünden karada ve denizde düzen bozuldu, ki Allah yaptıklarının bir kısmını onlara tattırsın; belki de (tuttukları kötü yoldan) dönerler." (Rum 41)
d) Sağlık ve Hastalık
Hastalıklar, sağlığın gereklerini yerine getirmemekten ortaya çıkar. İnsanların başına gelen her olumsuz duruma kader denip kabullenilmeyeceği gibi gelen hastalıklara da kader denip tedbirsiz kalmamak gerekir.
Bu konuda Hz. Ömer’in (r.a) başından geçen bir olay çok anlamlıdır: Hz. Ömer (r.a.), Şam’a yakın bir bölgede bulaşıcı veba salgını olduğu için oraya girmek istememiştir. Bazılarının, oradan uzaklaşarak kaderden kaçılamayacağı iddiası üzerine, "Oradan uzak durmak da kaderdir." cevabını vermiştir. (Buhari, Tıb, 30; Müslim, Selam, 98.)
e) Rızık
Allah, tüm canlıların ihtiyaçlarını ilahi bir planla yaratmıştır. Rızık, Allah’ın bütün canlılara maddi ya da manevi olarak lütfettiği nimetlerdir. Kur’an-ı Kerim’de, "Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki rızkı Allah’a ait olmasın..." (Hud 6) buyrulmuştur.
Rızkı veren Yaratıcı insanlardan çalışmalarını ve ekonomide adaletli dağılımı sağlamalarını istemektedir. Ayrıca Allah, infak edilerek ihtiyaç sahiplerine yardım edilmesi halinde daha çok vereceğini söyleyerek yardımlaşmayı teşvik etmiştir.
f) Başarı ve Başarısızlık
Başarılı veya başarısız olmak genel anlamıyla insanın iradesine bağlıdır. Bu alanda insan, başarılı olmak için çalışmalı, aynı zamanda dua etmelidir. Başarı, kader sonucunda çalışmadan, kendiliğinden gelmez. Kur’an-ı Kerim bu gerçeği şöyle ifade eder: "İnsan için ancak çalıştığının karşılığı vardır." (Necm 39)"
g) Tevekkül
Tevekkül, kiÅŸinin gerçekleÅŸtirmek istediÄŸi iÅŸ konusunda elinden geleni yaptıktan sonra Allah’a güvenip dayanması ve onun yardımını beklemesi anlamına gelir. Kur’an’da, "...Hiç kimse Allah kadar güveÂne layık olamaz."
(Nisa 81) buyrulmuÅŸtur.
İnsan, gücü oranında elinden gelen tüm çabayı gösterdikten sonra çalışmasının sonucunu ve başarıyı Allah’a bırakır. Çünkü Allah’ın destek ve yardımı olmadan hiçbir şeyin gerçekleşmeyeceğini bilir. Her şeyin sahibi olan Allah’a dua ederek, ona güvenir. Tevekkül, kader inancının bir gereğidir.
Tevekkül etmeyip her şeyi kendisinin yaptığını zanneden kimse, sırtında 40-45 kilo yük taşıyıp gemiye bindikten sonra arkadaşının "Gemi zaten yol alıyor, sırtındaki yükü kendine ağırlık yapma, geminin bir yerine bırak" demesi karşısında "Hayır, ben işimi şansa
bırakmam, yükümü sırtımda taşımaya devam ederim." diyen kişiye benzer.
2020-01-07 Admin Admin
Taglar: Ä°nsanKaderi
| Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar |
|---|
|
Dünya Hayatı ve Ahiret
Hayat Amaçsız Değildir. Ahirete İmanın Dünya Hayatını Anlamlandırmaya Katkısı. Ölüm Bir Hayat Gerçeğidir. Ahirete Uğurlama |
|
Allah İnancı
Allah’ın Varlığı ve Birliğinin Nedenleri. Allah Her Şeyi Yaratan, Yaşatan ve Gözetendir. Allah’ın Zati Sıfatları. |
|
Ä°nsan ve Din
İnsanın evrendeki konumu. İnsanın doğası ve din. Dinin insan hayatındaki yeri ve önemi. İnanmanın çeşitli biçimleri. Tek tanrıcılık, çok tanrıcılık, tanrı tanımazlık |
Sayfa Yorumları