Fizikte Kılcallık Olayı


Kılcal boru adı verilen çok küçük çaplı borularda suyun yükselmesi bilinen bir olaydır. Bitki özsuyunun ağaçlarda yükselmesi kısmen kılcallık etkisi iledir. Su, kayalardaki yarık ve çatlaklardan yukarı doğru tırmanır ve donduğu zamanlar kayaların parçalanmalarına neden olur.


Kılcal borularda sıvıların yükselmesi veya alçalması olayına kılcallık adı verilir. Kurulanmak için kullanılan kağıt havlular suyun üzerine bastırılınca, sıvı kağıdın gözeneklerinden hemen yükselir yani sıvı emilir.


Kılcallık etkisi,
1. Sıvı ve katı molekülleri arasındaki adezyon kuvvetinden,
2. Sıvının yüzey geriliminden, yani kohezyon kuvvetinden
kaynaklanır.



Küçük çaplı bir boru sıvı içine batırılınca, sıvı boru içinde yükselir veya alçalır. Bu yükselme veya alçalma sıvı molekülleri arasındaki kohezyon ve sıvı ile boru arasındaki adezyon kuvvetlerine bağlıdır.

Adezyon kuvvetleri kohezyon kuvvetlerinden büyük ya da küçük olabilir. Daha önce açıklandığı gibi sıvı yüzeyinin çukur olması adezyon kuvvetinin kohezyon kuvvetinden büyük olmasından kaynaklanır. Sıvı yüzeyinin tümsek olması ise kohezyon kuvvetinin adezyon kuvvetinden büyük olmasından kaynaklanır.



Şekilde boru içinde yükselmiş sıvı görülmektedir. Yüzey geriliminin etkisi ile sıvı yüzeyi yatay bir çizgi haline gelmeye zorlanırken, katı çeperinin çekimi ile de bu moleküller çepere tırmanırlar. Sonuçta bu iki etki ile sıvı kenarlarda yükselmiş, orta kısımda ise alçalmış olarak (çukur biçimde) dengede kalır. Temiz su ve temiz cam arasında bu çukurluk oldukça azdır. Cam temiz değilse bu çukurluk belirgin biçimde gözlenir.


Temiz bir cam yüzeyi üzerine düşen su damlaları yayılır ve camı ıslatır. Cıva parçaları ise küçük yuvarlaklar halinde toplanır ve camı ıslatmaz.


Admin

Taglar: FizikteKılcallıkOlayı

Dayanıklılık, Yüzey Gerilimi ve Kılcallık - İlginizi çekebilecek başlıklar
Aurora Nedir? Aurora Nasıl Oluşur?

Gökyüzündeki doğal ışık görüntüleri olan auroralar, genelde gece çıplak gözle de izlenebilir. Bu doğa olayını bir bütün olarak görebilmek için, oluşma zamanlarında uzaydan bakmak gerekir.

Gazlar ve Atmosfer

Gazlar, Atmosfer, Atmosfer Üzerindeki Denge, Atmosferi Oluşturan Gazlar, Günlük Yaşamda Gazlar

Plazmalar Nedir? Nasıl Oluşur?

Günlük yaşamda maddenin katı, sıvı ve gaz hâlleri ile iç içe yaşarız. Plazma ise maddenin diğer hâlleri kadar ön planda görünmez iken, evrenin neredeyse tamamına yakını yani yaklaşık % 96 sı plazma hâli özelliği taşır.

Adezyon ve Kohezyon Kuvveti

Daha önceleri sıvılar ve gazlar incelenirken yalnız ağırlık kuvvetlerinin etkisi altındaki özellikleri incelendi. Bu incelemeler yapılırken akışkanlar ideal olarak kabul edildi. Aslında hiç bir akışkan ideal değildir.

Dayanıklılık

Gerekli hesaplamalar yapılarak, cücenin ebatlarının orantılı biçimde 10 kat artırılması durumunda kesit alanı / hacim oranı 10 kat azalır. Bu da daya-nıklılığının 10 kat azaldığı anlamına gelir. Bir cismin dayanıklılığı, boyut

Düzgün Geometrik Cisimlerin Kesit Alanı, Yüzey Alanı ve Hacimlerinin Hesaplanması

Küp, Prizma, Slindir, Küre Kesit Alanı, Yüzey Alanı ve Hacimlerinin Hesaplanması



Sayfa Yorumları

Yorum Ekle





Mesaj / Bildirim Gönderin