Türkiye toprak çeşitliliği bakımından zengin bir ülkedir. Bunun nedenleri;
* İklim türlerinin çeşitli olması
* İklim tipinin kısa mesafelerde değişmesi
* Çeşitli bitki türlerinin bulunması
* Farklı özellikteki kayaçlardan oluşan arazilerin bulunması
Türkiye Orta (ılıman) kuşak ülkesi olduğu için ülkemizde Ekvatoral iklim ve Kutup iklim kuşağı toprakları görülmez. Ayrıca üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde çöl bulunmadığı için de çöl topraklarına rastlanmaz.
ZONAL TOPRAKLAR
| Kahverengi Orman | Kırmızı (TerraRossa) | Kahverengi Kestane | Çernezyom (Kara) |
| -Karadeniz iklimi | -Akdeniz iklimi | Renkli Bozkır | Karasal iklimde çayır bitki örtüsü altında oluşan bu topraklardır. |
| -Renkleri koyu | -Organik madde bakımından fazla zengin değil | -Bozkır(Step) iklimi Ülkemizin iç kesimlerinde yaygın olan bu topraklarda genellikle tahıl tarımı ve küçükbaş hayvancılık yapılır. Sulanırsa verim artar | -Erzurum-Kars çevresinde ve Doğu Karadeniz Dağlarında rastlanır. |
| -Organik madde zengin | -Turunçgil, bağcılık ve zeytin tarımı yapılır. | Üzerinde gür otlakların bulunduğu bu alanlarda genellikle büyükbaş hayvancılık yapılmaktadır. | |
| -Yıkanma fazla, tuz ve kireç oranı az | - Bu topraklar ülkemizde Marmara Bölgesinin güney kesimi ile Ege ve Akdeniz bölgelerinde görülür. | -Verimlidir. | |
| -Çay ve kivi tarımı yaygın | -Sulanırsa verimli. | ||
| -Karadeniz denize bakan yamaç. | |||
| -Verimlidir. |
İNTRAZONAL
| Vertisoller(Dönen) | Tuzlu(Çorak) Topraklar | |
| -Yüksek tarımsal potansiyel özelliği vardır. | - Kapalı havza veya eski göl tabanlarında oluşan topraklardır. | |
| -Sulama verimli olabilir. | -Tuz oranı fazla olduğundan tarım yapılamaz. | |
| -Trakya’da karakepir Anadolu’da ise taş doğuran toprak denir. | - Tuz Gölü çevresinde ve Konya Ovası’nda rastlanmaktadır. | |
| -Buğday ve ayçiçeği tarımı yapılır. | ||
| AZONAL | ||
| Alüvyal (Akarsular) | Kolüvyal (Eğimli yerler) | Regosoller (Volkanizma) |
| -Vadi tabanları | -Ormanlık alanlar ve ağaç tarımı yapılan yerlerde | -Kumlu topraklar olduğundan yağış suları kısa zamanda toprağa sızar. |
| -Birikinti ve Delta ovalarında | - Bağcılık ve bahçe tarımı yapılır. | - Kayseri, Ağrı ve Van’da bu topraklara rastlanmaktadır. |
| -Eski göl tabanlarında yaygındır. | -Toprak geç gelişir. | |
| Karadeniz kıyılarında; Bafra, Çarşamba ve Adapazarı ovaları |
|
|
| Ege kıyılarında; Bakırçay, Gediz, Küçük ve Büyük Menderes ovaları |
|
|
| Akdeniz kıyılarında; Çukurova, Amik Ovası, Silifke ve Antalya ovaları |
|
|
| İç kesimlerde; Erzurum, Erzincan, Muş, Erbaa, Niksar ve Konya ovaları |
|
|
Türkiye’de Toprakların Kullanımı
Ülkemiz topraklarından Tarım, Sanayi, Hayvancılık ve Ormancılık amacıyla faydalanılır.
* Topraklarımızın yaklaşık %33’ü tarımsal faaliyetler için kullanılmaktadır. Kıyı bölgelerde sanayi bitkileri İç kesimlerde Tahıl tarımı yapılır.
Ülkemiz topraklarının %5 Nadasa(tarlanın bir yıl dinlendirilmesi) bırakılır, Nadas olayı daha çok suyun olmadığı İç ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yapılır.
* Türkiye topraklarının yaklaşık %20’si ise çayır ve otlaklardır. Genelde Orta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki çayır ve otlaklar, genellikle büyük ve küçükbaş mera hayvancılığı için kullanılmaktadır.
* Topraklarımızın yaklaşık %27’lik bir kısmı ise ormanlarla kaplıdır. Karadeniz ve Akdeniz’de en yaygındır.
* Killi toprakların yaygın olarak bulunduğu yerlerde seramik, porselen, cam, çömlek, çimento, tuğla ve kiremit sanayileri yaygındır. Porselen ve seramik fabrikaları ise Çanakkale (Çan), İzmit (Yarımca), Bilecik (Bozüyük-Söğüt) ve Kütahya’da yoğunlaşmıştır. Çanak –Çömlek(Avanos Nevşehir)
Ülkemiz arazilerinin ve bu arazilerde yer alan toprağın niteliğine göre kullanılması, Türkiye ekonomisinin bugünü ve geleceği açısından son derece önemlidir. Kaynaklarının düzenli ve planlı kullanımının sağlayacağı yararlar çok daha fazladır.
- Ormanların tahribi sonucunda verimli topraklar ‘’akarsu ve rüzgar’’ aşındırması sonucu denizlere taşınır. Erozyonun oluşması uzun zaman alır. Erozyonun ilacı ise AĞAÇLANDIRMA faaliyetleridir.
Erozyonun Nedenleri; (İç ve Güneydoğu Anadolu)
* Eğimli yamaçlarda bitki örtüsünün tahribi
* Aşırı ve hatalı ekim yapılması
* Tarlaların nadasa bırakılması,
* Otlak ve çayırlarda aşırı ve sürekli hayvan otlatılması
* Sağanak yağışlar(ani ve hızlı yağış)
2020-01-11 Admin Admin
Taglar: Türkiye’deToprakÇeşitleri
| Coğrafya Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar |
|---|
|
Bitki Çeşitleri
İklim Etkisi: Sıcaklık ve yağışın uygun olduğu alanlarda bitki örtüsü zengin iken kurak ve soğuk yerlerde bitki yetişmez. İklim ve bitki örtüsü birbirine bağlıdır. |
|
Türkiye’de Bitki Çeşitleri
Türkiye, Zengin Bitki Çeşitliliğine Sahip Olan Dünyanın Sayılı Ülkelerinden Biridir. Bu Zenginlikte; İklim Çeşitliliği, Kısa Mesafelerde Değişen Yeryüzü Şekilleri, Coğrafi Konum, Jeolojik Zamanlar Boyunca Görülen İklim Değişiklikl |
|
21 Aralık Özellikleri
Güneş ışınları Yengeç Dönencesi’ne 43°06′ lık açı ile gelir. Kış mevsiminin başlangıcıdır. |
|
21 Haziran Özellikleri
Dünya, kendi ekseni etrafındaki günlük dönüşünü sürdürürken, bir yandan da Güneş’in çevresinde dolanır. |
|
21 Mart Özellikleri
Güneş ışınları öğle vakti Ekvator’a 90° lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator’da sıfırdır. |
Sayfa Yorumları