Servet-i Fünun (Edebiyat-ı Cedide)

* Recaizade Mahmut Ekrem’in önderliğinde Servet-i Funun Dergisi etrafında toplanan bazı gençler Tevfik Fikret’in derginin başına getirilmesiyle edebi bir topluluk özelliği kazanır.
* Sonraları Cenap Şahabettin, Mehmet Rauf, Hüseyin Cahit Yalçın, Celal Sahir Erozan, Ali Ekrem Bolayır, Halit Ziya Uşaklıgil’in katılımıyla genişler.
* Eserlerinde toplumsal konuları işlemediler.
* Fransız edebiyatından etkilendiler.
* Aruz başarıyla ölçüsü kullanılmıştır.(Sadece Tevfik Fikret "Şermin" adlı eserini hece ölçüsüyle yazmıştır.)
* Hep uzak ülkelere gitme hayaliyle yaşadılar.
* Sanat, sanat içindir ilkesine bağlı kaldılar.
* Nazım (şiir) nesre (düz yazı) yaklaştırılmıştır. Konu bütünlüğüne önem verilmiştir.
* Batı’dan sone ve terza-rima gibi yeni nazım şekilleri alınmıştır.
* Roman dalında Halit Ziya oldukça başarılı eserler vermiştir.
* Şiirde parnasizm ve sembolizmden etkilenmişlerdir.

SERVET-İ FUNUN EDEBİYATI SANATÇILARI

TEVFİK FİKRET(1867-1915)

* Kendi akımının ve Türk edebiyatının en önemli şairlerindendir.
* Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamıştır.
* Fen, bilim, teknik onun kalemiyle şiirimize girmiştir.
* Parnasizm akımından etkilenmiştir.
* Şiiri düz yazıya yaklaştırmıştır.
* Şermin adlı eserinde hece ölçüsünü kullanmıştır.
* Servet-i Funun’dan sonra herhangi bir topluluğa katılmamış, bazı sosyal şiirler yazmıştır.
* Türk edebiyatında ilk defa İstanbul’u eleştiren şair olmuştur.(Sis şiiri)
* Mehmet Akif ile atışmışlardır. Oğlu Amerika’ya okumak için gider; ancak papaz olur.

Eserleri: Rubab-ı Şikeste, Haluk’un Defteri, Rubab-ın Cevabı, Tarih-i Kadim, Doksan Beşe Doğru, Şermin

HALİT ZİYA UŞAKLIGİL(1866-1945)

* Birçok edebi türde eser vermesine rağmen asıl ününü romanlarda bulmuştur.
* Sanatlı bir söyleyişi, iyi bir gözlemciliği vardır.
* Romanlarında üst tabakanın hayat özelliklerini işlemesine rağmen hikâyelerinde sıradan insanları işlemiştir.
* Realizm ve natüralizmi benimsemiştir.
* Eserleri teknik açıdan kuvvetlidir, bu yönüyle romancılığımızın üstadı sayılır.
* Şiirleri düz yazıya oldukça yakındır.

Eserleri: Aşk-Memnu, Mai ve Siyah, Kırık Hayatlar, Bir Ölünün Defteri, Aşka Dair, Kâbus.

CENAP ŞAHABETTİN (1870-1934)

* Sanat, sanat içindir görüşünü benimsemiştir.
* Halk arasında birçok dizesi atasözü gibi kullanılmaktadır.
* Dilini süslemiş, kelime oyunları bol, söz sanatları oldukça fazla kullanmıştır.
* Şaire göre "şiir kelimelerle resim yapma işidir."

Eserleri: Hac Yolunda, Evrak-ı Eyyam, Tamat, Nesr-i Harp, Nesr-i Sulh, Afak-ı Irak Tiryaki Sözleri.

HÜSEYİN CAHİT YALÇIN (1874 – 1957)

* Roman ve hikâyeci olarak ün kazanmış; sonraları siyasi yazarlığa geçmiştir.
* Roman ve hikâyelerinde şairane ve süslü bir üslup kullanmıştır.
* Fıkra, anı, eleştiri, mensur şiir türlerinde de eserler yazmıştır.
* Eski-yeni tartışmalarında yeni edebiyatın başta gelen savunucularından olmuştur.
* “Edebiyat ve Hukuk” makalesinden dolayı Servet-i Fünun dergisi kapatılmıştır.

Eserleri:
Hikâye: Hayat-ı Muhayyel
Roman: Hayal içinde
Eleştiri: Kavgalarım
Anı: Edebi Hatıralar (Edebiyat Anıları), Siyasal Anılar

AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU (1860 – 1927)

* Servet-i Fünun dergisinde sanatlı, ağır bir dille yazdığı hikâyelerle Servet-i Fünun topluluğu içinde yer almıştır.
* Hikâyeleri Maupassant tarzına (olay hikâyeciliği) uygundur.
* Türkçülük ve Yeni Lisan akımını benimsedikten, Türk Yurdu, Türk Derneği dergilerine geçtikten sonra milli konularda sade bir dille hikâyeler yazmıştır.

Eserleri:
Hikâye: Haristan ve Gülistan, Çağlayanlar
Roman: Gönül Hanım

SÜLEYMAN NAZİF (1870 – 1927)

* İlk şiirlerinde Namık Kemal başta olmak üzere Tanzimat şairlerinden etkilenmiştir.
* Makale, şiir, mensur şiir, mektup gibi türlerde eserler vermiştir.
* Nesirlerinde ahenk kaygısıyla yabancı sözcük ve tamlamalardan yararlanmıştır.

Eserleri:
Şiir: Gizli Figanlar, Firak-ı Irak, Malta Geceleri (nazım nesir karışık)

MEHMET RAUF (1876-1931)

* İlk psikolojik romanımız olan "EYLÜL"ü yazmıştır.
* Çok fazla bir edebi kimliği yoktur.
* Halit Ziya’nın etkisinde kalmıştır.

SERVET-İ FUNUN DÖNEMİNİN BAĞIMSIZ İSİMLERİ

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR(1864-1944)

* Realist-natüralist bir yazardır.
* Toplum için sanat görüşündedir.
* Hemen her şey onun eserlerine konu olmuştur.
* Mizaha, günlük konuşmalara çok sık başvurmuştur.
* Ona göre roman sokağın aynasıdır.
* Yabancı hayranlığı, mürebbiye takıntısını, kadın dedikodularını eserlerinde sıkça işlemiştir.
* Eserleri İstanbul merkezlidir. Anadolu yoktur.

Eserleri: Şık, Mürebbiye, İffet, Şıpsevdi, Gulyabani, Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, Ben Deli Miyim? Nimetşinas

AHMET RASİM (1865-1932)

* Eserlerinde ele aldığı kişilerin geleneklerinden, göreneklerinden, inançlarından bahsetmiştir.
* Yapıtlarında sohbet havası vardır.
* Servet-i Fünundan uzak durmuştur, Ahmet Mithat Efendi’nin edebi çizgisini izlemiştir.
* Eserlerinde yaşadığı döneme ait ayrıntılı bilgiler vermiştir.
* Kadın-erkek ilişkileri konusunu eserlerinde katı ahlakçı bir tutumla işlemiştir.
* Şarkı da bestelemiştir...

Eserleri: Hamamcı Ülfet (1922), Fuhş-ı Atik (1924), İki Güzel Günahkar, Afife, Kitabe-i Gam, Şehir Mektupları, Falaka, Muharrir Şair Edip, Ramazan Sohbetleri, Menakıbı İslam, Eşkali Zaman, Ciddü Mizah, Gülüp Ağladıklarım, Muharrir Bu Ya, Osmanlı Tarihi, İki Hatıra Üç Şahsiyet, İstibdattan Hakimiyeti Milliyeye, Romanya Mektupları

2018-09-03 Admin Admin

Taglar: Servet-i Fünun Edebiyat-ı Cedide

Edebiyat Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar
Beş Hececiler Beş Hececiler; Orhan Seyfi Orhon, Faruk Nafiz Çamlıbel, Halit Fahri Ozansoy, Enis Behiç Koryürek, Yusuf Ziya Ortaç
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının Diğer Sanatçıları Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının Diğer Sanatçıları; Sabahattin Ali, Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı), Sait Faik Abasıyanık, Oğuz Atay, Tarık Buğra, Yaşar Kemal, Kemal Tahir, Orhan Kemal, Memduh Şevket Esendal
Fecr-i Ati Edebiyatı Fecr-i Ati Edebiyatının Genel Özellikleri: Fecr-i Ati Edebiyatı’nın Sanatçıları, AHMET HAŞİM (1884 – 1933), TAHSİN NAHİT (1887 – 1919), EMİN BÜLENT SERDAROĞLU (1886 – 1942), CEMİL SÜLEYMAN (ALYANAKOĞLU) (1886 – 1940)
Anonim Halk Edebiyatı Nazım Biçimleri Anonim Halk Edebiyatı Nazım Biçimleri; Mani, Düz ManiKesik Mani (Cinaslı Mani), Yedekli Mani (Artık mani), Türkü, Ninni, Ağıt
Âşık Edebiyatı Nazım Biçimleri Âşık Edebiyatı Nazım Biçimleri; Koşma, Güzelleme, Koçaklama, Taşlama, Ağıt, Koşma, Musammat Koşma, Yedekli Koşma, Ayaklı Koşma, Zincirbent Ayaklı Koşma, Koşma-Şarkı, Tecnis Koşma, Destan, Semai, Varsağı
Âşık Edebiyatı Temsilcileri Âşık Edebiyatı Temsilcileri; Köroğlu, Öksüz Dede (Öksüz Âşık), Kayıkçı Kul Mustafa, Karacaoğlan, Âşık Ömer, Kâtibî, Kuloğlu, Gevherî, Dertlî, Dadaloğlu, Bayburtlu Zihnî, Erzurumlu Emrah, Everekli Seyranî, Âşık Şenlik, Ruhs