Gazların uyguladığı basınç, gaz moleküllerinin sürekli kabın iç çeperlerine çarpmaları sonucu oluşmaktadır. Kabın iç yüzeyindeki birim yüzeye, birim zamanda çarpma sayısı ne kadar fazla ise, basınç da o kadar fazladır. Gaz moleküllerinin kabın iç yüzeyindeki her noktaya çarpma sayısı eşit olduğundan, her noktadaki gaz basıncı da eşit olur.
Kapalı kaptaki gazların basıncı genel olarak üç niceliğe bağlıdır.
1. Sıcaklık ve hacim sabit ise gaz basıncı molekül sayısı ile doğru orantılıdır. (P ~ N)
2. Sıcaklık ve molekül sayısı sabit ise, gaz basıncı kabın yani gazın hacmi ile ters orantılıdır. Hacim arttıkça basınç azalır, hacim azaldıkça basınç artar.
3. Hacim ve molekül sayısı sabit ise, gazın basıncı mutlak sıcaklıkla doğru orantılıdır. Sıcaklık arttıkça gaz moleküllerinin hızı artar ve kabın iç yüzeyinde birim alana çarpma sayısı artar. Bu da basıncın artmasına neden olur.
ManometrelerKapalı kaptaki gazları ölçmek için kullanılan aletlere manometre denir. Manometrelerde borunun ucu kapalı veya açık olabilir.Şekildeki cam kapta bulunan gazın basıncı kapalı uçlu manometrede h yüksekliğindeki cıvanın basıncına eşittir. Pgaz = Pcıva = h cm-Hg dir. Bunun anlamı, gazın basıncı h yüksekliğindeki cıvanın basıncı-na eşittir. Manometreler, baro-metrelerden faydalanılarak yapıl-mıştır. Açık hava basıncının P0 ve cm-Hg birimi cinsinden olduğu bir ortamda, açık uçlu manometrede cıva düzeyleri arasındaki fark şekildeki gibi h ise, Pgaz > P0 dır. Pgaz = P0 + h cm-Hg dir. h değeri cm cinsinden ise gaz ba-sıncı cm-Hg cinsinden bulunur. Açık uçlu manometrede cıva dü-zeyleri eşit ise, gazın basıncı açık hava basıncına eşittir. Pgaz = P0 dır. |
|
Yine açık uçlu manometrede cıva düzeyleri arasındaki fark şekildeki gibi h ise, Pgaz < P0 dır. Pgaz = P0 – h cm-Hg dir. |
Altimetre
Hava basıncından faydalanarak bir yerin deniz düzeyine göre yüksekliğini ölçen özel bir barometredir. Uçaklarda ve meteoroloji servislerinde kullanılan altimetrelerden dağcılar da yararlanmaktadır.Batimetre
Denizlerin derinliğini basınç değişimi vasıtasıyla ölçmeye yarayan bir alettir. Gemilerde kullanılan bu araçtan deniz diplerinin yapısının incelenmesinde, göletlerin derinliklerinin ölçülerek kuraklaşma oranlarının belirlenmesinde, mineraloji araştırmaları gibi vb. yerlerde kullanılmaktadır.2019-12-21 Admin Admin
Taglar: KapalıKaplardakiGazlarınBasıncı
Fizikte Basınç - İlginizi çekebilecek başlıklar |
---|
Akışkanların Basıncı
Bir yerden bir yere akan maddelere akışkan denir. Sıvılar ve gazlar akışkandır. Akışkanlar basınç farkından dolayı akarlar. Akış yönü basıncın büyük olduğu yerden küçük olduğu yere doğrudur. Basınç farkı ortadan kalkıncaya k |
Durgun Akışkanların Basıncı
Akışkanlar, akma özelliğine sahip maddelerdir. Hem sıvılar hem gazlar akışkan maddeler olarak sınıflandırılır. Sıvılar, akma özelliğinin bir sonucu olarak içinde bulundukları kabın şeklini alır. Gazlar ise içinde bulundukları kabı |
Durgun Gazların Basıncı
Dünya’yı saran hava tabakası (atmosfer) çeşitli gazların karışımından oluşmuştur. Havanın % 78’i azot, % 21’i oksijen, % 1 karbondioksit, su buharı ve diğer gazlardan oluşur. Hava tabakası da sıvı ve katılar gibi temas ettikleri |
Katıların Basıncı
Katı ve sıvı maddeler ağırlıklarından dolayı dokundukları yüzeylere etki yaparlar. Katılar, altlarında bulunan yüzeylere, sıvılar ise dokundukları tüm yüzeylere kuvvet uygular. |
Sayfa Yorumları